Od pomysłu do własnego biznesu, czyli nad czym warto zastanowić się przed rejestracją firmy.
Kiedy pojawia się pomysł na własną firmę, zazwyczaj mamy w głowie perspektywę spełnienia swoich marzeń o niezależności oraz realizowaniu swoich pasji. Następnie na myśl przychodzą wszystkie formalności oraz często obawy związane z odpowiedzialnością wynikającą z prowadzenia własnej działalności. Taka decyzja zatem wymaga dużej odwagi, jednak to poważne przedsięwzięcie potrafi dostarczyć dużo satysfakcji.
W zależności od wybranej formy prawnej, własny biznes możemy w założyć w ciągu jednego dnia, zatem bardzo szybko można stać się przedsiębiorcą. Niezbędne jest jednak odpowiednie przygotowanie. Należy najpierw sprawdzić wszystkie możliwości, żeby wybrać najbardziej optymalne rozwiązania w konkretnej sytuacji.
Warto w początkowym etapie skorzystać ze wsparcia doświadczonych specjalistów z obszaru księgowości czy prawa. Oczywiście nie jesteśmy w stanie przygotować się na wszystko, jednak dokonując szczegółowej oraz obiektywnej analizy pomysłu, będzie łatwiej stawić czoła wyzwaniom w nowej rzeczywistości przedsiębiorcy. Prowadzenie własnej firmy wymaga wiedzy z wielu obszarów, dlatego czasami pewne zadania korzystnie będzie wydelegować osobom, które posiadają odpowiednie kompetencje.
Stworzenie biznesplanu pomaga ocenić czy działalność w wybranej formie ma realne szanse na powodzenie i czy warto ten pomysł realizować.
Podstawa to świadomość faktu, że wszystko kręci się wokół pieniędzy, zarówno tych potrzebnych do uruchomienia działalności, jak i potencjalnych zysków z jej funkcjonowania. W zależności od tego jaka będzie skala działalności, możliwe będzie oszacowanie jak duży kapitał początkowy będzie nam potrzebny oraz jaką formę prawną działalności wybierzemy. Jeżeli konieczne będzie uzyskanie zewnętrznych źródeł finansowania, warto będzie zastanowić się w jaki sposób pozyskać dodatkowe środki. Być może będzie to się wiązało z koniecznością wydłużenia okresu przygotowań oraz spełnieniu pewnych wymogów niezbędnych do otrzymania dotacji. Niezależnie od tego czy biznesplan jest konieczny do spełnienia wymogów formalnych związanych z ubieganiem się o środki, warto stworzyć biznesplan, aby uporządkować swoją wiedzę. Dobry biznesplan powinien składać się ze streszczenia pomysłu, charakterystyki przedsięwzięcia, opisu produktów/usług oraz identyfikacji kluczowych klientów, analizy rynku, opisie posiadanych i potrzebnych zasobów, planu marketingowego oraz finansowego, a także harmonogramu działań. Powinien w kompleksowy sposób zapoznać jego odbiorcę z założeniami firmy oraz pomóc dostrzec potencjał w naszym pomyśle. Więcej o tym, dlaczego warto tworzyć biznesplany oraz na co zwrócić uwagę można przeczytać w innym artykule https://biurokarier.pwr.edu.pl/pl/biznesplan/
| Art. 3. Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.[i] |
FORMA PRAWNA
Poszczególne formy dają różne możliwości oraz generują konkretne obowiązki. Przy podejmowaniu tej decyzji warto wziąć pod uwagę kilka czynników takich jak charakter przedsięwzięcia, jego skala, liczba wspólników, planowane przychody, forma opodatkowania, rodzaj prowadzonej księgowości, zakres odpowiedzialności majątkowej za powstałe zobowiązania, kapitał zakładowy oraz wymagania względem założycieli. W zależności od dokonanego wyboru, będą obowiązywaćróżne sposoby rejestracji.
W Polsce możliwe są następujące formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej:
- Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą
- Spółka cywilna
- Spółki osobowe: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna
- Spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna
W przypadku stosunkowo niewielkiego przedsięwzięcia najłatwiejszą formą prowadzenia własnej firmy jest jednoosobowa działalność gospodarcza, a dokładniej osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Nazwa tej formy może być myląca, ponieważ wcale nie oznacza, że firma będzie składała się z jednej osoby. Mogą pojawić się również pracownicy, jednak za wszelkie zobowiązania odpowiada jedna osoba, czyli właściciel firmy. Procedura rejestracji firmy jest bezpłatna oraz bardzo prosta. Wniosek CEIDG-1, dotyczący wpisu do Rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) można złożyć osobiście w urzędzie miasta lub gminy, a także przez Internet. Możliwy jest w tym przypadku również uproszczony sposób prowadzenia księgowości, jednak warto mieć na uwadze, że wiąże się z największą odpowiedzialnością, ponieważ jej właściciel odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Nazwę firmy musi stanowić imię i nazwisko właściciela, opcjonalnie można rozwinąć nazwę o elementy związane z profilem działalności lub wyróżniające na rynku. Szczegółowe informacje jak zarejestrować działalność oraz na co warto zwrócić uwagę można znaleźć na oficjalnej stronie rejestru. Forma ta jest najczęściej wymogiem przy ubieganiu się o dotacje czy inne zewnętrzne źródła finansowania. Spółka cywilna jest w zasadzie pod wieloma względami podobna do wcześniejszej formy. Podstawową różnicą będzie fakt, że spółkę cywilną tworzą minimum dwie osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Rejestracja wszystkich innych spółek odbywa się poprzez dokonanie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Wniosek można złożyć osobiście w formie papierowej lub elektronicznie. Procedura jest bardziej skomplikowana oraz wiąże się z wniesieniem dodatkowych opłat. Umowy pomiędzy poszczególnymi osobami zawierane są w formie pisemnej, najczęściej w postaci aktu notarialnego. W części form należy także wnieść do spółki kapitał podstawowy, a odpowiedzialność za zobowiązania firmy rozkłada się na wspólników, spółkę lub spółkę do wysokości kapitału. Specyfika poszczególnych spółek jest na tyle skomplikowana, że warto poświęcić więcej czasu na ich szczegółową analizę.
BRANŻA, CZYLI KODY PKD
Ten dla wielu obco brzmiący skrót oznacza tak naprawdę podstawę funkcjonowania działalności w określonej branży. Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) to zbiór kodów definiujących rodzaj prowadzonej działalności. Oznacza to, że konieczne jest posiadanie we wpisie określonego kodu, aby świadczyć daną usługę lub wystawić określoną fakturę. Warto mieć na uwadze, że niektóre kody są obligatoryjnie związane z opodatkowaniem podatkiem VAT. Kolejna ważna kwestia to spełnienie wymogów formalnych. Istnieją działalności, których wykonywanie wymaga spełnienia określonych wymogów, np. koncesji, zezwolenia, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.
FINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI
Istnieje wiele możliwości uzyskania środków na podjęcie i rozwój własnej firmy. Najbardziej popularną opcją są bezzwrotne dotacje na rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej, oferowane przez Powiatowe Urzędy Pracy lub podmioty gospodarcze realizujące projekty aktywizacyjne finansowane ze środków Unii Europejskiej. Ponieważ celem takich rozwiązań jest aktywizacja, należy posiadać status osoby nieaktywnej zawodowo. Status studenta studiów dziennych zatem wyklucza możliwość ubiegania się o tego typu dotacje, oczywiście do czasu zakończenia studiów. W zależności od instytucji, na którą się zdecydujemy, procedura może trwać od jednego do kilku miesięcy. Warto ten czas uwzględnić w swoich planach. Należy pamiętać, że przy ubieganiu się o dotację nie wolno wcześniej zarejestrować firmy. Możemy to uczynić dopiero po uzyskaniu wyraźnego pozwolenia. Będziemy także zobowiązani umową do przestrzegania określonych wymogów, takich jak prowadzenie działalności przez co najmniej 12 miesięcy, wydatkowanie środków na ściśle określone cele, które należało będzie udokumentować czy przedstawienie zabezpieczenia uzyskanej dotacji. Niewywiązanie się z postanowień umowy będzie skutkowało zwrotem środków, dlatego wszelkie działania należy podejmować rozważnie.
Kolejna możliwość to przekonanie do swojego pomysłu osób, które dysponują środkami inwestycyjnymi. Taką możliwość dają Aniołowie Biznesu oraz Fundusze Venture Capital, jednak warunki współpracy w tym przypadku są również regulowane umową. Istnieje ryzyko, że w wyniku indywidualnych ustaleń możemy stracić pełną autonomię w podejmowanych decyzjach oraz podzielimy się udziałami, a także zyskami. Z drugiej strony możliwe będzie korzystanie z doświadczenia osób z branży, co może okazać się bezcenne w początkowej fazie prowadzenia działalności.
Następna opcja to kredyty bankowe. Ten wybór zakłada całkowity zwrot środków, na różnych zasadach oraz z określonym oprocentowaniem. Oprócz typowo komercyjnej oferty banków istnieje również wsparcie oferowane na preferencyjnych warunkach, np. w ramach programu „Pierwszy biznes – wsparcie w starcie”.
Pozostają jeszcze rozwiązania związane z Inkubatorami oraz Akceleratorami Przedsiębiorczości. Są to instytucje wspierające młodych przedsiębiorców, poprzez wsparcie ich działań. Oferują również pomoc z obszaru księgowego, prawnego czy marketingowego. Niektóre inkubatory umożliwiają wypróbowanie pomysłu bez konieczności rejestracji firmy, oferując użyczenie osobowości prawnej (preinkubacja) lub przestrzeń do prowadzenia działalności. Akceleratory z kolei pomagają rozwinąć bardziej konkretne pomysły lub prototypy oraz są ukierunkowane na krótkie oraz intensywne wsparcie.
Politechnika Wrocławska również prowadzi Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości http://www.inkubator.pwr.wroc.pl/
GDZIE SZUKAĆ INFORMACJI?
Istnieje wiele stron rządowych, które pomagają uzyskać informacje na temat własnej działalności gospodarczej oraz podjęciu kluczowych decyzji związanych z rejestracją własnej działalności:
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Wsparcie doradcze oferuje również wiele instytucji, do których można zwrócić się prośbą o radę. Dla studentów mogą być to przede wszystkim Biura Karier, Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, Akceleratory Przedsiębiorczości oraz Programy Mentoringowe. Naprawdę warto swój pomysł oraz plan skonsultować z osobami z doświadczeniem, które śledzą zmiany prawne oraz posiadają aktualną wiedzę. Często w wyniku takiej konsultacji mogą pojawić się rozwiązania, których wcale nie braliśmy pod uwagę, a będą dla nas korzystne. Rzetelne przegotowanie do pozwoli nam uniknąć wielu błędów oraz wybrać najlepszy czas na rejestrację własnego biznesu.
Autor: Karolina Zdunek
[i] Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców (Dz. U. z Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, 1495, z 2020 r. poz. 424.)
